พูดถึงคำว่า “รัฐมนตรี” อาจจะฟังดูไกลตัวเรา และไม่ค่อยรู้ว่า “รัฐมนตรี” คือใคร ทำหน้าที่อะไร วันนี้ผมขออนุญาตหาข้อมูลมาพูดคุยกับเป็นความรู้ ในหัวข้อเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับรัฐมนตรีกัน โดยข้อมูลที่หามานั้นยึดตามรัฐธรรมนูญปี พ.ศ. 2560 ครับ
รัฐมนตรีคือใคร
ใน Wikipedia รัฐมนตรีมีในประเทศไทยมาตั้งแต่สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ โดยทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาราชการบ้านเมือง
ถ้าเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงใดๆ ก็หมายความว่าก็เป็นผู้บังคับบัญชาสูงสุดในกระทรวงนั้น ๆ แต่เมื่อพูดถึงการทำงานแล้วรัฐมนตรีจะทำงานกับคณะรัฐมนตรีในการบริหารราชการแผ่นดินโดยให้เป็นไปตามนโยบายที่ได้แถลงไว้ต่อรัฐสภา ตามรัฐธรรมนูญ และกฎหมาย อันประกอบด้วย หัวหน้าคณะ 1 คน ซึ่งมักเรียกว่า นายกรัฐมนตรี
ในต่างประเทศนั้นก็มีรัฐมนตรีเช่นกัน เช่น ในสหรัฐอเมริกา ก็มีตำแหน่งที่เรียกว่า Secretary of state ซึ่งหมายถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เป็นต้น แต่ในขณะที่คณะรัฐมนตรีของคนไทยใช้คำว่า Cabinet และรัฐมนตรีใช้คำว่า Minister
เป็นรัฐมนตรีต้องมีคุณสมบัติอย่างไร
เชื่อว่าท่านผู้อ่านอาจจะเคยวาดฝันตั้งแต่ในวัยเด็กว่าจะเป็นรัฐมนตรี จริง ๆ แล้วคนที่จะเป็นรัฐมนตรีได้ ต้องเป็นคนที่มีคุณสมบัติดังนี้ (ยกมาให้อ่านคร่าว ๆ นะ สามารถอ่านเพิ่มเติมที่ได้หมวดที่ 8 ของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560)
- ต้องเป็นคนไทย
- อายุมากกว่า 35 ปี
- จบปริญญาตรี หรือ เทียบเท่า
- ไม่ติดสารเสพติด
- ไม่เป็นบุคคลล้มละลาย
- ไม่เป็นเจ้าของหรือผู้ถือหุ้นในกิจการหนังสือพิมพ์หรือสื่อมวลชนใด ๆ
- ไม่เคยได้รับโทษจำคุก
- ไม่เคยถูกสั่งให้พ้นจากราชการเพราะทุจริตต่อหน้าที่
- ไม่เป็นข้าราชการประจำหรือเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ
จะเลิกเป็นรัฐมนตรีได้รึเปล่า
การเป็นรัฐมนตรีแล้วก็สามารถสิ้นสุดลงได้ เมื่อมีเหตุการณ์ อาทิ
- เสียชีวิต
- ลาออกเอง
- สภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) มีมติไม่ไว้วางใจ
- ขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามตามคุณสมบัติข้างต้น
- มีพระบรมราชโองการให้พ้นจากความเป็นรัฐมนตรี
- ดำรงตำแหน่งเกิน 8 ปี
สนใจอ่านต่อเพิ่มเติม
หากอ่านดูแล้วอยากรู้เพิ่มเติมให้ดาวน์โหลด รัฐธรรมนูญปี พ.ศ. 2560 และอ่านในหมวดที่ 8 คณะรัฐมนตรี โดยอยู่ที่หน้า 46 แล้วท่านผู้อ่านจะทราบเรื่องราวที่มีรายละเอียดมากขึ้นครับ
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะทำให้ผู้อ่านเห็นภาพคร่าวๆ ของรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรี และนายกรัฐมนตรี นอกจากนี้แล้วอาจจะได้รับการจุดประกายในการอ่านรัฐธรรมนูญ เพราะรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายลำดับศักดิ์สูงสุดแห่งราชอาณาจักรไทย มีความสำคัญ แต่มีคนไทยเพียงร้อยละ 16 เท่านั้นที่อ่านเนื้อหาส่วนใหญ่ของรัฐธรรมนูญ
สามารถอ่านฉบับย่อได้ที่