ปัจจุบันมาทำงานภาครัฐ (งานราชการ) ในกระทรวงหนึ่ง แต่ในฐานะที่เคยทำงานในภาคเอกชนมา 5 ปี (อ่านประวัติที่นี่) ผมจึงเปรียบเทียบให้เห็นความแตกต่างของงานทั้ง 2 แบบโดยยึดจากประสบการณ์ของตนเอง โดยการเปรียบเทียบในหัวข้อดังนี้
| ข้อ | ภาครัฐ | ภาคเอกชน |
| 1 | ประชาชนเป็นหลัก | ผลกำไรเป็นหลัก |
| 2 | ความรอบคอบเป็นหลัก | ความรวดเร็วเป็นหลัก |
| 3 | ความมั่นคง | ความมั่งคั่ง |
| 4 | หลายทาง | เฉพาะทาง |
| 5 | ตำแหน่ง | เงินเดือน |
นายณัฐวุฒิ เกรียงไกรเลิศ ข้าราชการทำงานที่สำนักนายกรัฐมนตรี
การเลือกงานที่ทำนั้น เราต้องรู้จักตนเอง เปรียบเหมือนรถยนต์ต้องวิ่งให้เหมาะสมกับสภาพถนน
ประชาชนเป็นหลัก vs ผลกำไรเป็นหลัก
ในการทำงานราชการงานนั้น จะยึดนำเอาประชาชนเป็นหลัก ได้แก่ การคิดนโยบายเพื่อประชาชน การรับเรื่องร้องเรียนร้องทุกข์จากประชาชน การพัฒนาชุมชน เป็นต้น โดยจุดประสงค์ก็เพื่อการพัฒนาประเทศและตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนเป็นหลัก
ในทางกลับกันการทำงานภาคเอกชนนั้นสนใจแต่กำไรที่มากที่สุด โดยสร้างผลกำไรผ่านการลดต้นทุนและเพิ่มราคาขายเพื่อให้เกิดช่องว่างที่เรียกว่า “กำไร” โดยรูปแบบของการลดต้นทุนนั้นมีหลากหลายรูปแบบ เช่น การลดจำนวนคน (ไล่ออก) การกดดัน Supplier ให้ผลิตสินค้าและบริการด้วยต้นทุนต่ำ เป็นต้น
ความรอบคอบเป็นหลัก vs ความรวดเร็วเป็นหลัก
การทำงานทางภาครัฐนั้นจะเน้นความรอบคอบและความถูกต้องเป็นหลัก เหตุผลก็คือ การออกนโยบายแต่ละอย่างนั้นสร้างผลกระทบกับประเทศทั้งสิ้น หากการทำงานขาดความรอบคอบแล้วจะสร้างความเสียหายมากกว่าสร้างประโยชน์ให้กับประเทศ ในทางกลับกันแล้วภาคเอกชนเน้นความรวดเร็วเป็นหลัก ต้องทำงานให้เสร็จโดยเร็วที่สุดเพื่อสร้างผลกำไรให้ได้เยอะที่สุดและจำนวนครั้งมากที่สุด
หลายทาง vs เฉพาะทาง
งานราชการนั้นนอกจากจะต้องทำงานประจำแล้ว ยังต้องทำงานที่เป็นพิธีการด้วย (ผมเรียกเองว่า Transaction cost ซึ่งมีเยอะมาก) ในขณะที่เอกชนนั้นจะทำงานหน้าที่เดิมหน้าที่เดียวเป็นหลักเพื่อการทำงานที่ดีขึ้นเรื่อย ๆ ผ่านการทำงานเดิมซ้ำ ๆ
ตำแหน่ง vs เงินเดือน
งานราชการนั้นคนจะพอใจก็ต่อเมื่อมีตำแหน่งที่สูงขึ้น เพราะจะได้โอกาสในการตัดสินใจในงานที่มีขนาดใหญ่อันสร้างผลกระทบแก่สังคม ในขณะที่คนทำงานภาคเอกชนนั้นจะพอใจในงานก็ต่อเมื่อได้เงินเดือนมากขึ้น
ความมั่นคง vs ความมั่งคั่ง
ในขณะที่รายได้ของคนในภาครัฐนั้นมีไม่มากเท่ากับของภาคเอกชน แต่ข้อดีของการทำงานภาครัฐคือมีความมั่นคงมากกว่า เน้นผลตอบแทนในรูปแบบของเงินบำนาญช่วงหลังเกษียณอายุราชการ ส่วนของภาคเอกชนนั้นรายได้ในแต่ละปีนั้นมหาศาลโดยอยู่ในรูปแบบของเงินเดือน ค่าคอมมิชชั่น และ โบนัส เป็นต้น
สรุปแล้ว งานของราชการ vs งานเอกชน งานไหนดีกว่ากัน
คำถามนี้ตอบได้ยาก โดยขึ้นอยู่กับเป้าหมายในชีวิตเป็นหลัก เพราะในการทำงานราชการนั้นเป็นการตอบแทนคุณของประเทศชาติ ทำงานเพื่อส่วนรวม แม้มีรายได้น้อยแต่มั่นคง มีสวัสดิการดูแลพ่อแม่ได้ แต่งานเอกชนนั้นมีเม็ดเงินรายได้ที่หวือหวาและใช้ชิวิตสะดวกสบายกว่า ทำงานได้รวดเร็วเพราะมีทรัพยากรเหลือเฟือ